Verslaving & de hersenen

Lang voordat verslaving goed begrepen werd, hebben mensen het op dat moment toegeschreven aan personen met een zwak gewild of moreel tekort. Het was vervolgens moeilijk om goede zorg te krijgen omdat artsen de ziekte om de verkeerde redenen behandelden.

Hulp nodig?

Neem contact met ons op en je hoort binnen 24 uur van ons!

Aanmelden voor onze nieuwsbrief

De hersenen van een verslaafde 

Het was in 1875 dat Levinstein (een van de eerste wetenschappers die morfineverslaving bestudeerde) de belangrijkste elementen identificeerde die verantwoordelijk waren voor opiaatverslaving. Zelfs dan werden zijn ontdekkingen pas decennia later breed geaccepteerd.

Tegenwoordig erkennen we verslaving als een ernstige ziekte die zowel de chemie (functie) als de structuur van de hersenen verandert. In dit artikel bespreken we hoe verslavingen het leven van een persoon beïnvloeden via een van de meest vitale organen in het lichaam: het brein.
Een visuele interpretatie van de complexiteit van onze hersenen bij middelen gebruik

Hoe beïnvloedt verslaving de hersenen? 

Het menselijk brein is het meest complexe deel van het lichaam. Het is verantwoordelijk voor de cognitieve en emotionele activiteit, evenals de vrijwillige en onvrijwillige functies die we uitvoeren. Ons brein is het centrum van activiteiten, van autorijden tot slapen in de nacht.

Verslaving komt van het Latijnse woord 'verslaafd' of 'gebonden zijn aan'. Dit is verklarend omdat iedereen die verslaafd is vaak het gevoel heeft dat de toestand buiten zijn eigen controle ligt.

Stoffen zoals alcohol kunnen bepaalde receptoren in de hersenen beïnvloeden en ervoor zorgen dat ze zich fixeren om te functioneren. De stof werkt vaak door de secretie van bepaalde neurotransmitters (chemicaliën voor neurale communicatie) te induceren en de plezierroute te stimuleren. Wanneer het brein deze kortere weg naar genot leert, blijft het dit eisen tot een cyclus wordt gevormd, waarbij het lichaam negatief reageert in afwezigheid van de stof in kwestie.

Is verslaving een hersenziekte?

Ja. Verslaving kan worden omschreven als een hersenziekte. Een ziekte is een aandoening die een deel van het lichaam beschadigt en het vermogen om optimaal te functioneren beïnvloedt. Met verslaving is de chemie van de hersenen veranderd en eenvoudige functies zoals cognitie, spiercoördinatie, bewustzijn en geheugen zijn aangetast.
Verslaving verandert echter niet alleen de hersenen, maar heeft indirect ook invloed op andere delen van het lichaam, zoals het hart, het ademhalingssysteem en de lever. Het is net zo goed een mentale gezondheidstoestand als een fysieke. Daarom lijden veel verslaafden aan co-optredende stoornissen zoals angst, depressie, schizofrenie of paranoia. Behandeling wordt daarom bereikt door een combinatie van fysieke (detox) en mentale (revalidatie) procedures.

De rol van neurotransmitters bij de oorzaak en behandeling van drugsverslaving
Neurotransmitters zijn chemische stoffen die in de hersenen werken door chemische signalen door te geven aan individuele zenuwcellen, waardoor ze samenwerken en de essentiële functies van het lichaam ondersteunen.
Voorbeelden van neurotransmitters zijn dopamine, serotonine en Gamma Amino Butyric Acid (GABA). Terwijl dopamine en serotonine verantwoordelijk zijn voor plezier en gelukkige stemmingen, kalmeert GABA de hersenactiviteit. Sommige drugs zoals heroïne en cannabis bootsen de werking van bepaalde neurotransmitters na, waardoor ze toegang krijgen tot de receptoren in de hersenen. Ze kunnen ook de heropname-remmers beïnvloeden en ervoor zorgen dat de neurotransmitter langer in het lichaam blijft. Wanneer dit gebeurt, verlengt het gevoelens van euforie bij de gebruiker.
Tijdens de behandeling worden niet-verslavende medicaties die toegang hebben tot dezelfde chemische receptoren toegediend om hunkeren te onderdrukken en de patiënt rustig te houden.
Meer over herstel begeleiding

Geneesmiddelen & het dopamine-pad

Dopamine is een neurotransmitter die verantwoordelijk is voor plezier en gelukkige stemmingen. Volgens Dr Nora Volkow, een directeur van het National Institute on Drug Abuse (NIDA), hangt de manier waarop je hersenen een verslaving aan een medicijn vormen af van hoe dat bepaalde medicijn dopamine-niveaus in het lichaam beïnvloedt.
Dopamine reguleert de perceptie van beloningsversterking door de hersenen. Natuurlijke beloningen kunnen activiteiten zijn zoals het eten van ijs of seks hebben, maar sommige medicijnen, zoals cocaïne, stimuleren het CZS en verhogen zo de hoeveelheid dopamine. De hersenen herkennen dit effect en leren de gebruiker te 'belonen' wanneer cocaïne in hun bloedbaan zit. Regelmatig misbruik van het geneesmiddel leidt uiteindelijk tot afhankelijkheid.

De evolutie van de motivatie

Waarom nemen we drugs, zelfs wanneer deze levensbedreigende risico's inhouden? Wetenschappers hebben lang het evolutionaire verband tussen onze behoefte aan beloning (motivatie) en drugsgebruik bestudeerd.

Op basis van de 'Hijack-hypothese' is drugsgebruik het resultaat van beloningszoekend gedrag en drugsverslaving is het gevolg dat we ervaren omdat het medicijn onze natuurlijke beloningsroute verstoort. Met andere woorden, de stoffen die we nemen usurpen de mesolimbische route, vandaar het kapen van een systeem dat oorspronkelijk bedoeld was voor beloningen zoals eten of seks.
In beide gevallen is de gemeenschappelijke motivatie een beloning. Als mensen worden we vaak gedreven door het doel van plezier, maar in het geval van verslaving, is de su bstance die we gebruiken komt terug om ons pijn te doen.
Een andere hypothese veronderstelt de paradox van drugsbeloning als een tweesnijdend zwaard met het vermogen om zowel aversieve als lonende gevolgen voor de gebruiker te produceren. Daarom word je bij het zoeken naar beloning uiteindelijk blootgesteld aan het gevaar van drugsgebruik.
Man wijst naar het invulformulier van Phase 01 voor herstelbehandeling

Heb je hulp nodig? 

Hebt u een vraag? We staan voor u klaar. Stuur ons een bericht, dan nemen we contact met u op of bel naar 085 06 08 413

De anatomie van verslaving

Om de anatomie van verslaving te begrijpen is het begrijpen van de hersenen en de centra die getroffen zijn door verslaving. Vier delen van de hersenen die te maken hebben met drugsmisbruik en verslaving zijn:

• De hersenschors
• De hippocampus
• De amygdala
• Nucleus accumbens
We zullen dit 'plezierpad' later in detail bespreken, maar het is belangrijk op te merken dat de snelheid van verslaving gerelateerd is aan hoe snel dopamine wordt afgescheiden in de hersenen. Alle drugs van misbruik - van nicotine tot cocaïne - activeren de afgifte van dopamine in de nucleus accumbens. Na verloop van tijd raakt het brein aan dit genot gewend, dus het is niet langer zo effectief. Dit staat bekend als tolerantie; waarna de dwang het roer overneemt. Het genot geassocieerd met het gebruik van het medicijn heeft de neiging te verminderen, maar de herinnering aan het gewenste genot voedt de verslaving.

Verslaving & dopamine receptoren

Het gebruik van verslavende medicijnen stuurt grote hoeveelheden dopamine naar het limbische deel van de hersenen. Soms neemt dit toe tot vijf tot tien keer de gebruikelijke hoeveelheid. Met zulke hoge niveaus beginnen je hersenen het medicijn te associëren met enorme neurochemische beloningen (dat wil zeggen genot).

Dopaminereceptoren in de hersenen worden vaak gestimuleerd tijdens de eerste en volgende onderzoeken. Na de eerste poging worden de hersenen overspoeld met dopamine, waardoor het gebruikte medicijn (of een bepaalde activiteit) wordt geïdentificeerd als iets dat de moeite waard is. Je hersenen zijn dus geconditioneerd om naar het medicijn te verlangen om dezelfde beloning te krijgen.
Na verloop van tijd veranderen constant verhoogde niveaus van dopamine de hersenen, waardoor de neuronen desensibiliseren totdat ze minder worden gestimuleerd door het medicijn. Dit vermindert uiteindelijk het aantal receptoren, totdat de verslaving wordt gevormd. De gebruiker verliest de controle en blijft achter met een dwangmatige drang om het medicijn te blijven gebruiken.

Verslaving & de dopamine transponder

De dopaminetransporter (of dopamine-actieve transporter, SLC6A3 of DAT) is een eiwitmembraan dat dopamine uit de synaptische spleet, terug naar het cytosol, afscheidt. Terwijl in het cytosol, scheiden andere transporters de neurotransmitter in blaasjes om te worden opgeslagen en later te worden vrijgegeven.

DAT is verantwoordelijk voor de heropname van dopamine, via welke de chemische stof wordt verwijderd uit de synapsen. Sommige psychoactieve middelen voorkomen echter dat de transporteur de synapsen leegraakt, waardoor dopamine gedurende een langere periode aanwezig is en aangename gewaarwordingen voortbrengt.
Gevaren van verslaving op de hersenen
Een vrouw in een zwart shirt wijst naar iets

Heb je hulp nodig? 

Hebt u een vraag? We staan voor u klaar. Stuur ons een bericht, dan nemen we contact met u op of bel naar 085 06 08 413

Verslaving & glutamaat

Glutamaat is onlangs geïdentificeerd als een belangrijke speler in verslavingsgedrag. Glutamaat is een neurotransmitter die verantwoordelijk is voor het reguleren van de afgifte van dopamine in de nucleus accumbens.

Het is van vitaal belang op te merken dat glutamaat werkt met een andere neurotransmitter - acetylcholine - om de opregulatie van het systeem en het begin van verslaving te remmen. Helaas werken sommige verslavende geneesmiddelen door het remmen van de glutamaatproductie, waardoor een onevenwicht van de dopaminewaarden wordt veroorzaakt.

Zonder glutamaat om dopaminesecretie te remmen, nemen de (dopamine) niveaus toe en stimuleren verslavend gedrag.

Verslaving binnen neuronen

Het brein communiceert met delen van het lichaam via miljarden neuronen. Elk neuron (zenuwcel) in de hersenen stuurt en ontvangt elektrische signalen naar elkaar via chemische stoffen die bekend staan als neurotransmitters. Dopamine is een van die neurotransmitters, maar de functie ervan is vooral het doorgeven van signalen voor het versterken van plezier en belonen.

Verslaving wordt veroorzaakt door neuronen die signalen van motivatie uitzenden (om de psychoactieve chemische stof te blijven gebruiken). Zolang de niveaus van dopamine hoog zijn, zullen deze neuronen het gedrag van drugsgebruik uit de hersenen blijven beïnvloeden.

De beloningsroute van de hersenen

Eerder bespraken we de vier delen van de hersenen die verantwoordelijk zijn voor verslaving; de hersenschors, de amygdala, de hippocampus en de nucleus accumbens. Deze vormen elk het plezierpad - een reeks communicatiekanalen aangedreven door plezierchemicaliën die resulteren in een neurochemische beloning.
Een afbeelding van onze hersenen en wat drugs met je hersenen doen
Verslavende stoffen creëren via dit pad een snelkoppeling naar het beloningssysteem van de hersenen. Ze laten de nucleus accumbens overstromen met dopamine, waardoor een gevoel van euforie op de korte termijn ontstaat. De hippocampus registreert het plezierige geheugen, terwijl de amygdala een geconditioneerde reactie vormt op de stimuli (roken, slikken of injecteren van de pil).

Verslaving & genen

Sommige wetenschappers hebben verslavend gedrag gekoppeld aan genetica. Er wordt aangenomen dat mensen met een genealogisch defect in hun plezierroute eerder plezierzoekgedrag vertonen dat op hun beurt tot verslaving kan leiden.
Als er bijvoorbeeld een probleem is met iemands glutamaatpad, produceert het lichaam mogelijk niet voldoende om de dopaminegehalten te reguleren. Wanneer dit gebeurt, kan het teveel aan dopamine in de hersenen ervoor zorgen dat ze bepaalde stoffen misbruiken als een middel om zichzelf te mediceren.

Hoe de hersenen verslaving versus misbruik bekijken

Verslaving is een fysieke afhankelijkheid van een stof. De hersenen beschouwen dit als cruciaal voor zijn functies, terwijl misbruik het gedrag is dat tot deze afhankelijkheid leidt. Vervolgens tijdens het misbruik stadium, de chemische functies van de hersenen moeten nog volledig opnieuw worden afgestemd en beschouwen daarom de stof als een belangrijk onderdeel van uw lichaam om te functioneren.
Als je deze stof blijft misbruiken, zal er echter volledige verslaving ontstaan. Daarom is het van vitaal belang dat je hulp zoekt zodra je verslavend gedrag in jezelf of een geliefde opmerkt.

Resolved the addicted brain

Een verslaafd brein is vaak verschillend van structuur en functie dan gezond. Het opnieuw instellen vereist een speciale behandeling die begint met ontgifting en mentale revalidatie. Voordat het brein kan genezen, moet het lichaam worden ontdaan van alle overblijfselen van de verslavende substantie.
Tijdens revalidatietherapie probeert een counselor de oorsprong van de verslaving te achterhalen. Daarna wordt er gewerkt aan een verzoening en heroriëntatie van de geest ten opzichte van drugsonafhankelijkheid. Dit kan training inhouden voor positief denken of motiverend gedrag dat de behoefte aan drugsgebruik vervangt.

Hulp bij verslaving

Gelukkig is verslaving een ziekte die kan worden behandeld; bij Phase 01 hebben we een team van ervaren counselors, therapeuten en ondersteunend personeel die wachten om advies en ondersteuning te bieden aan degenen die het nodig hebben. Als u zich zorgen maakt over uzelf of iemand van wie u houdt, neem dan nu contact met ons op zodat we informatie kunnen geven over de mogelijkheden die beschikbaar zijn voor uw type verslaving.

Onze medewerkers zijn meelevend en zorgzaam, en alles wat u hen vertelt, wordt strikt vertrouwelijk behandeld. Bel vandaag nog voor meer informatie.
Een kartonnen vliegtuigje staat op een wit oppervlak

Veel gestelde vragen


Een vrouwelijke arts staat voor een laptopcomputer omringd door medische iconen

Hoe communiceren de delen van de hersenen?

Ze communiceren via zenuwcellen die bekend staan als neuronen. Deze neuronen geven elektrische impulsen door met behulp van neurotransmitters.

Hoe werken drugs in de hersenen?

De meeste drugs werken door het centrale zenuwstelsel (CZS) te stimuleren of deprimeren. Hun acties binden aan bepaalde receptoren in de hersenen, waardoor de functie van neurotransmitters wordt nagebootst. Ze vormen uiteindelijk een kortere weg in het plezierpad dat leidt tot verslaving.

Hoe werken drugs in het brein om genot te produceren?

drugs werken over het algemeen door het gemeenschappelijke pad voor beloning te omzeilen. Ze doen dit door de productie van dopamine op gang te brengen, die de nucleus accumbens in de hersenen overstroomt en aangename sensaties creëert. De hippocampus registreert de herinnering aan plezier.

Hoe stimuleert het brein het pleziercircuit om ons te leren drugs te blijven gebruiken?

De hippocampus doet ons denken aan de geneugten van drugsgebruik. Samen met de geconditioneerde reactie van de amygdala, moedigt ons natuurlijk levenshoudend gedrag ons aan om de actie te herhalen.

Waarom zijn drugs verslavend dan natuurlijke beloningen?

In tegenstelling tot natuurlijke beloningen zoals eten of seks (die een langere weg hebben), creëren drugs een kortere weg die direct een beloning oplevert.

Wat gebeurt er met je hersenen als je drugs blijft nemen?

In de loop van de tijd ontwikkelt het brein tolerantie voor de betreffende drug (en). Wanneer dit gebeurt, wordt de gevoeligheid verminderd en wordt u gedwongen de hoeveelheid die u binnenkrijgt te verhogen. Uiteindelijk wordt verslaving gevormd. De dopaminereceptoren kunnen verminderd zijn, maar de herinnering aan genot creëert een dwang om door te blijven gaan.

Hoe beïnvloedt langdurig drugsgebruik hersencircuits?

Het bouwt een kortere weg van de dopaminereceptoren in de nucleus accumbens naar de hippocampus en amygdala. Dit plezierige pad versterkt de noodzaak om het medicijn te blijven gebruiken totdat de hersenen een fysieke of psychologische afhankelijkheid ontwikkelen.

Welke andere hersenveranderingen doen zich voor tijdens drugsmisbruik?

De hersencellen raken vermoeid en zijn niet langer zo ontvankelijk voor prikkels. Dit creëert een reductie in de receptoren die wordt gezien als verslechtering van een MRI-scan. De hersenmassa zal ook afnemen.

Welke factoren verhogen het risico op verslaving?

Genetische neiging; leven in een gebied waar drugsgebruik heerst; biologische defecten in de hersenen; en sociale factoren, zoals groepsdruk, kunnen allemaal van invloed zijn op verslaving.

Kan je sterven als je drugs gebruikt?

Dood is een mogelijkheid, maar niet onvermijdelijk. Naast de gezondheidseffecten op de lange termijn kan overdosering fatale gevolgen hebben.

Zijn er effectieve behandelingen voor drugsverslaving?

Er zijn veel voorkomende symptomen geassocieerd met drugsmisbruik. Ze variëren van fysieke tot sociale indicatoren en plotselinge gedragsveranderingen. Bloeddoorlopen ogen en vertraagde reflexen zijn bijvoorbeeld fysieke tekenen van marihuanagebruik.

Wat moet ik doen als iemand die ik ken hulp nodig heeft?

Raadpleeg een verslavingsspecialist voor advies. Als er een noodsituatie is, bel dan de hulpdiensten en zorg ervoor dat u contact opneemt met hun naasten, familieleden of, in het geval dat zij minderjarig zijn, met hun ouder of voogd.

Gebruikte bronnen

De informatie op deze pagina is afkomstig van

Phase 1 helpt

We begrijpen als geen ander hoe het voor u is als naaste. De frustratie, de pijn, het verdriet.... de machteloosheid. We helpen graag. Of die hulp nu bestaat uit het in gesprek gaan met uw verslaafde naaste om hem of haar te laten inzien dat het belangrijk is om aan zichzelf te gaan werken, het verzorgen van een behandeling, het bieden van een veilige plek om aan herstel te werken of om u te helpen met uw proces. Welke hulp heeft u nodig? Maak uw keuze door op één van onderstaande buttons te klikken...

Verslaving & de hersenen...

Verslaving is een chronische, recidiverende aandoening waarbij het getroffen individu dwangmatig een substantie zoekt en gebruikt of zich met een stof bezighoudt, ongeacht de gevolgen. 

Hulp nodig?

Neem contact met ons op en je hoort binnen 24 uur van ons!

Aanmelden voor onze nieuwsbrief
Share by: